تأملات عرفانی مولانا در زمینه ی مرگ (اجباری و اختیاری)

Authors

عیسی داراب پور

isa darabpour

abstract

مرگ بزرگترین رویداد زندگی هر انسان است و از دغدغه­های اصلی و از معمّاهای ذهنی و روحی انسان­ها به شمار می­رود. در نظر عارفان و صوفیان، مرگ این تحوّل اجتناب ناپذیر، به دو گونه می باشد و هر یک اهمیّت خویش را داراست: یکی مرگ اجباری و دیگری مرگ اختیاری. در نوع نخست، ایشان مرگ را نه تنها آغاز یک زندگی نو و جدید دانسته؛ بلکه آن را فرجام رنج­ها و مصیبت های این جهانی و رسیدن به جهان آرمانی می دانند. در گونه­ی دوم مقصود عرفا و اصحاب سیر و سلوک از مرگ اختیاری، مخالفت با نفس امّاره و مطیع ساختن و مهار کردن آن است که اساسی ترین وظیفه سالک به شمار می رود. در نظر ایشان، گسستن زنجیر تعلّقات و میراندن هواهای نفسانی و رهایی از چنبره ی لذّات و شهوات و رستن از منیّت­ها و خودخواهی­ها، به موت ارادی یا مرگ اختیاری تعبیر شده است.  در میان عارفان، مــولانا در باب مرگ (اجباری و اختیاری) نظر ژرفتری دارد و به ظرافت و زیبایی از آن سخن گفته است؛ بنابراین ما در این مقاله برآنیم که تا معنا و ابعاد این موضوع را با تکیه بر آثار وی، مورد بررسی قرار دهیم.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأملات عرفانی مولانا در زمینه‌ی مرگ (اجباری و اختیاری)

مرگ بزرگترین رویداد زندگی هر انسان است و از دغدغه­های اصلی و از معمّاهای ذهنی و روحی انسان­ها به شمار می­رود. در نظر عارفان و صوفیان، مرگ این تحوّل اجتناب ناپذیر، به دو گونه می باشد و هر یک اهمیّت خویش را داراست: یکی مرگ اجباری و دیگری مرگ اختیاری. در نوع نخست، ایشان مرگ را نه تنها آغاز یک زندگی نو و جدید دانسته؛ بلکه آن را فرجام رنج­ها و مصیبت‌های این جهانی و رسیدن به جهان آرمانی می‌دانند. در گون...

full text

مرگ اختیاری و تفاوت آن در نگرش عرفانی مولانا و اندیشۀ فلسفی افلاطون

بی­تردید مرگ و گریزناپذیر بودن آن و سرنوشت انسان پس از مرگ، بزرگ­ترین دغدغه انسان از آغاز پیدایش تاکنون بوده است. نوع نگاه دین و عرفان، و حکمت و فلسفه، در این زمینه دارای مشترکات و تفاوت­هایی است. در فلسفۀ دیالکتیکی افلاطون و در عرفان عاشقانۀ مولانا به‌جز مرگ طبیعی و اجباری، از مرگ دیگری تحت عنوان مرگ ارادی نیز، به‌صراحت یا تلویحاً سخن رفته است. مبنای رهیافت مولانا در این زمینه نقلی بوده و مبتنی...

full text

مطالعۀ تطبیقی جهان، خدا و مرگ در دو اثر «مثنوی معنوی» «مولانا» و «تأملات» «هوگو»

نوشتار حاضر پژوهشی است تحلیلی _ تطبیقی دربارۀ اندیشه‌ها و اعتقادات «مولانا جلال‌الدین محمد بلخی» بزرگ مرد شعر و ادب و عرفان اسلامی ایران زمین و «ویکتور هوگو» نمایندۀ شعر و شاعری رمانتیک قرن 19 میلادی در فرانسه. نگارنده در این تحقیق می-کوشد تا با تطبیق آراء و اندیشه‌های «مولانا» و «ویکتور هوگو» دربارۀ «خدا»، «جهان» و «مرگ» به نقاط تشابه و تفارق این دو جهان‌بینی بپردازد و به این نکته دست یابد که ...

full text

تولد اجباری یا مرگ اختیاری )بررسی تبعات جر مانگاری و جر مزدایی از سقط جنین(

جرم، این واقعیت همیشگی و لاینفک در تحولات زندگی بشری که بنابرقولی، عمری بسان نخستین اجتماعاتانسانی را دارد که گاهی نمودی از جریح هدار شدن حس نو عدوستی و شفقت در تمامی ادوار تاریخی و گاهیدر بره های از زمان خاص بنابر یکسری مصلح تاندیش یها و ایدئولوژ یهای فرهنگی و سیاسی برای آدمی ایجادمسؤولیت کرده و پیامدهای آن واکنشی است که از جانب اجتماع ب هدلیل زیر پا گذاشتن والاترین ارز شها و فضایلمشترک و مورد...

full text

عروسی ابد «بررسی مرگ اختیاری یا تولدی دیگر در شعر تعلیمی مولانا»*

مرگ و مرگ اختیاری از مبانی عمیق عرفان و ادب تعلیمی است. مولانا نگاهش به مرگ از نوع نگاه سنایی است. امّا ظرافت‌ها و باریک‌اندیشی‌های مولانا و اشاراتی از آیین بودایی و یونانی و ایران باستان، به نگاه مولانا لطافت و معنویتی خاص عطا فرموده است. این مقاله برآن است تا با روش تحلیلی ـ توصیفی نگرش مولانا را نسبت به مرگ به طوراعم، و به مرگ ارادی به طور اخص، باز نماید؛ و نشان دهد که مولانا چگونگی تجلّی از م...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه عرفانیات در ادب فارسی

جلد ۲، شماره ۷، صفحات ۱۴۸-۱۶۳

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023